SOA's zijn zeker niet het leukste onderdeel van een seksleven. Echter is het wel belangrijk om goed geïnformeerd te zijn. 

Door het culturele taboe rond seks heerst er veel verkeerde informatie over SOA's. En hoe meer je weet, hoe beter je proactief de risico's kan minimaliseren en jezelf en je partner(s) kan beschermen. 

In deze blogpost ontdek je 8 mythes over SOA's en de waarheid achter hen. 

Mythe 1: Je zou het weten als je een SOA had

Veel mensen denken dat als ze geen symptomen hebben, ze zich geen zorgen hoeven te maken. Echter kan je een SOA hebben zonder symptomen. De enige manier om het zeker te weten is door je te laten testen.

Ook kunnen symptomen sterk variëren. Een symptoom van chlamydia kan bijvoorbeeld een branderig gevoel bij het plassen zijn. Bij gonorroe kan je een onregelmatige afscheiding hebben. Een nieuwe HIV- of HSV-infectie kan dan weer symptomen veroorzaken die lijken op griep.

Als je je afvraagt of je een SOA hebt opgelopen, kan je het beste een arts raadplegen om je te laten testen. Probeer zeker niet zelf een diagnose te stellen.

Mythe 2: Je kan aan iemand zien of hij/zij een SOA heeft

Het hebben van een SOA heeft niets te maken met er “schoon” of “vies” uitzien. Hoewel sommige SOA's zichtbare symptomen kunnen veroorzaken – zoals een uitbraak van herpes of genitale wratten – is er in veel gevallen niets te zien.

Ook het idee dat iemand er “schoon” of “vies” uitziet draagt bij aan het stigma rond SOA's. 

Mythe 3: Een niet te genezen SOA betekent het einde van je seksleven

Voor bepaalde SOA's, zoals herpes en HIV, bestaat er geen genezing, maar leven met een SOA hoeft natuurlijk niet het einde van je seksleven te betekenen.

Wist je dat medicijnen ervoor kunnen zorgen dat HIV niet meer detecteerbaar is in het bloed? In dat geval kan hij of zij het ook niet meer doorgeven aan een sekspartner. Daarnaast werken condooms ook goed om een HIV-overdracht te voorkomen.

Ook zijn mensen met herpes niet altijd besmettelijk. De kans dat zij een infectie doorgeven, is het grootst tijdens een uitbraak. Hoewel het niet onmogelijk is om herpes door te geven zonder een actieve uitbraak, komt het minder vaak voor.

Als je HIV-positief bent of herpesuitbraak krijgt, laat je partners dan weten wat je status is voordat je seksueel actief wordt en bespreek samen de veiligste manier om verder te gaan.

Mythe 4: Orale seks kan geen SOA's overbrengen

De meeste mensen weten dat vaginale en anale seks SOA's kan overbrengen, maar beseffen misschien niet dat je ook een SOA kan krijgen van orale seks.

Als je je gaat laten testen en je hebt orale seks gehad, vraag je arts of zorgverlener dan ook om een keelswab voor chlamydia en gonorroe te doen. Ook andere SOA's kunnen met orale seks worden doorgegeven, waaronder syfilis en herpes. De enige SOA die bijna niet kan worden overgedragen bij orale seks is HIV.

Mythe 5: Als je seks hebt met iemand die een SOA heeft, raak je besmet

Het is mogelijk om seks te hebben met iemand die een SOA heeft zonder deze te krijgen. Maar als een huidige of recente partner je vertelt dat hij of zij iets heeft, neem dat dan serieus.

Als je denkt dat je in contact bent gekomen met een partner die een SOA heeft, praat dan met een arts of zorgverlener en laat je testen. 

Mythe 6: Je moet veel seks hebben om een SOA te krijgen

Je kan al een SOA krijgen door een keer seks te hebben. 

Er zijn verschillende factoren die bepalen hoe groot de kans is dat iemand een SOA oploopt of doorgeeft – maar vaak weten we dat niet van tevoren. Mensen met HIV zijn bijvoorbeeld het meest besmettelijk wanneer ze voor het eerst besmet zijn en hun virale belasting het hoogst is. Ze weten vaak niet dat ze het hebben en gebruiken daarom geen HIV-medicijnen.

Als iemand een infectie in zijn genitaliën of rectale gebied heeft, is hij ook vatbaarder voor een secundaire infectie.

Mythe 7: Alle SOA's kunnen in een laboratorium worden getest met een bloed- of urinemonster

Soms zeggen mensen: “Test me op alles!” zonder te weten dat zorgverleners en artsen niet noodzakelijk op alles testen. Ze testen op veel, maar niet op alles.

HIV, syfilis, chlamydia en gonorroe kunnen allemaal in een laboratorium worden getest met bloed-/urinemonsters en keel-/rectale uitstrijkjes. Chlamydia en gonorroe worden ook vaak getest met baarmoederhalsuitstrijkjes tijdens een bezoek aan de arts of zorgverlener. 

Er zijn andere soa's, zoals het humaan papillomavirus (HPV), het herpes simplex virus (HSV) en trichomoniasis, waarop medische zorgverleners je moeten testen en een klinische diagnose moeten stellen (wat betekent dat een zorgverlener een diagnose stelt op basis van een lichamelijk onderzoek). HSV, bijvoorbeeld, kan worden gediagnosticeerd via een bloedtest die zoekt naar HSV-antistoffen, niet naar het virus zelf. Dit kan worden gedaan in een laboratorium, maar wordt niet routinematig gedaan. Het wordt soms gebruikt om de diagnose herpes te bevestigen als er een uitbraak is geweest die niet is getest. Maar de bloedtest wordt niet beschouwd als een betrouwbare test om de diagnose herpes te stellen. De diagnose herpes wordt meestal gesteld bij een actieve uitbraak.

Mythe 8: Condooms voorkomen altijd SOA's

Condooms zijn geweldig voor het voorkomen van SOA's zoals HIV, chlamydia en gonorroe als je penetrerende seks hebt.

SOA's zoals herpes en HPV, die tot genitale wratten kunnen leiden, worden echter doorgegeven via huid-op-huidcontact. Condooms kunnen enige bescherming bieden tegen deze SOA's – maar niet zo veel, want een infectie kan zich op een plek bevinden die niet door een condoom wordt bedekt en lichamen kunnen elkaar aanraken voor en na het gebruik van condooms voor de seks.

Natuurlijk is het nog steeds een goed idee om condooms correct en consequent te gebruiken omdat ze de overdracht van SOA's sterk kunnen verminderen.