Jammergenoeg weten veel volwassenen niet hoe ze moeten beginnen of voelen zich ongemakkelijk bij het praten met hun kinderen over seks, vooral als hun eigen ouders niet met hen over seks hebben gepraat toen ze zelf opgroeide. Gelukkig kunnen de volgende tips en strategieën helpen.

Maar allereerst, waarom zou ik met mijn kinderen over seks praten?

De vraag zou eerder moeten zijn: waarom zou je dat niet doen? Met je kind over seks praten is belangrijk om hem of haar te helpen een gezonde houding ten opzichte van seks en seksualiteit te ontwikkelen en verantwoordelijk seksueel gedrag aan te leren. 

Door seks openlijk met je kind te bespreken, kan je nauwkeurige informatie geven. Wat ze elders leren, is misschien niet waar en weerspiegelt misschien niet de persoonlijke en morele waarden en principes waarvan je wilt dat je kind ze volgt. Je wilt dat je pre-tiener of tiener begrijpt wat de mogelijke gevolgen zijn van seksueel actief zijn, zoals een zwangerschap, seksueel overdraagbare aandoeningen en alle andere emotionele aspecten die komen kijken bij het hebben van een seksuele relatie.

1. Houd het echt

Seks is een van de meest natuurlijke dingen in het leven, maar op het onderwerp zelf rust nog steeds een groot taboe. 

Door de snelle toevloed van informatie die er vandaag de dag op het internet ter beschikking is, is het slechts een kwestie van tijd voordat je kind het zelf ontdekt. 

Ik geloof dat de beste manier om over seks te praten is om het simpel, objectief en onbevooroordeeld te houden.

Het is belangrijk om te onthouden dat je uiteindelijk een mens opvoedt die onvermijdelijk zijn of haar eigen  beslissingen over zijn of haar lichaam zal nemen. Dus als je kind aan de slag gaat, kan het maar beter goed geïnformeerd zijn.

2. Begin op jonge leeftijd

Kinderen maken al op jonge leeftijd kennis met hun lichaam. In plaats van hun nieuwsgierigheid te onderdrukken, kun je van deze gelegenheid gebruik maken om ze erbij te betrekken. 

Het gesprek over seks hoeft niet één groot “gesprek” te zijn. Je kunt er geleidelijk aan over beginnen, omdat het iets is waar ze voortdurend over zullen leren. 

Zelfs voordat je kind verbaal is, kun je al beginnen met het leggen van een basis voor open communicatie over seks. Dat betekent dat je de juiste namen voor geslachtsdelen kunt opnemen in alledaagse activiteiten zoals in bad gaan. Het benoemen van geslachtsdelen zoals “penis, vulva of vagina” zou net zo gewoon moeten zijn als het aanduiden van schouders, knieën en tenen. Als iedereen zich hierbij op zijn gemak voelt, wordt het gesprek later alleen maar gemakkelijker. 

3. Accepteer dat ieder kind anders is

Het zou ons allemaal goed doen om te onthouden dat elk kind uniek zijn op hun eigen manier. Elk kind zal anders reageren op een specifieke aanpak, dus je kunt het beste inschatten wat voor jou het beste werkt. Hoeveel je in detail treedt, hangt echt af van hoeveel je denkt dat je kind kan begrijpen. Stel vragen en luister.

Kinderen vormen hun eigen mening over seks eerder dan dat we misschien zelf wel denken. Ze worden geconfronteerd met seks via filmposters, in advertenties, in subtiele grapjes (zelfs in tekenfilms!) en overal op internet.

4. Maak het niet mooier dan het is

Naarmate kinderen nieuwsgieriger worden naar hun eigen anatomie, zullen ze ook interesse beginnen te tonen in andermans lichaam. Als een peuter de neiging heeft om zijn geslachtsdelen aan te raken, kunnen we dit moment gebruiken om uit te leggen dat dat iets is dat alleen privé kan worden gedaan.

Als het op tieners aankomt (de fase waar de meeste ouders het meest bang voor zijn), weet dan dat je openhartigheid het meest gewaardeerd zal worden. Zelfs als het een beetje ongemakkelijk begint, zal je kind je gedachten en meningen eerder waarderen dan afwijzen – vooral als je ze eerlijk vertelt. 

Als de hormonen van je kind op hol slaan en de drang sterker wordt, weet je dat het een goed moment is om het te hebben over toestemming, veilige seks, SOA's en ongewenste zwangerschappen. Want dat is nu eenmaal de realiteit.

Onze kinderen groeien exponentieel. We mogen ze niet onderschatten en ze verdienen het om meer waardering te krijgen. Als we hun respect willen, moeten we hen met respect behandelen.

5. Houd het positief

Niemand houdt van zeuren, toch? We willen dat ons kind met ons willen praten, en niet dat het wegrent als hij of zij ziet dat we op het punt staan om met hem of haar te gaan praten. Door open te staan voor seks, zetten we de toon voor een prettiger gesprek. 

Probeer je te richten op wat je kind kan doen in plaats van te blijven stilstaan bij de dingen die je kind niet mag doen. Het is veilig om aan te nemen dat je kind precies weet wat hij of zij moet doen, maar zelfs als het voor herhaling vatbaar is, hoeven we dat niet het middelpunt van het gesprek te maken.

Wat kan je kind doen om seksueel gezond te blijven? Hoe leer je je kind zijn of haar grenzen aangeven? Wat doet je kind  bij druk van leeftijdsgenoten of partners? Dit zijn allemaal onderwerpen die deel moeten uitmaken van het pakket als je kind vragen heeft omtrent seks. 

Stel positieve verwachtingen. Laat je kind weten dat goede seks bestaat en dat ze hij of zij dat verdient. Deze discussies zullen je kind helpen om positieve normen te hanteren bij het beoordelen van seksuele ervaringen. Help je kind te begrijpen waarom seks het waard is om op te wachten en geef hem of haar realistische richtlijnen mee over hoe ze beter kunnen weten wanneer ze er klaar voor zijn.

6. Kinderen over seks leren betekent niet opvoeden zonder waarden

Het erkennen van seksualiteit is niet hetzelfde als het goedkeuren of toestemming geven om seks te hebben. Door onze kinderen te helpen begrijpen dat seksuele gedachten en gevoelens normaal zijn, krijgen we de kans om gesprekken te volgen over hoe ze zich kunnen onthouden en hoe ze hun impulsen en driften kunnen reguleren. Het maakt plaats voor een vervolggesprek over hoe we veilig en verantwoordelijk kunnen zijn als onze kinderen zich gaan bezighouden met intieme lichamelijke of seksuele activiteiten.

Vroeg in het leven met je kinderen praten over seks en seksualiteit loont echt als ze eenmaal tiener zijn. Als je hebt laten blijken dat je openstaat voor deze onderwerpen, zullen ze zich waarschijnlijk meer op hun gemak voelen om met je te praten en je oprechte vragen te stellen. Als je er de hele tijd over hebt gezwegen, kun je altijd uitleggen dat je hebt besloten om je open te stellen omdat je het belangrijk vindt om dat te doen. Een eenvoudige verklaring kan alle geruststelling zijn die ze ooit nodig zullen hebben.

7. Geef je kinderen kracht

Uiteindelijk wil je je kind in staat stellen om risico's in te schatten en goede beslissingen te nemen als het zover is. Onze kinderen helpen begrijpen dat ze goede instincten hebben en een innerlijke stem om naar te luisteren, is een groot deel van waar seksuele voorlichting over gaat. Deze gesprekken met geschikte onderwerpen voor de juiste leeftijd bereiden je kind daarop voor.

Het doel is echt om communicatie op gang te brengen die leidt tot gezonde discussies en het nemen van weloverwogen beslissingen. Meer dan vrienden, sociale media of zelfs broers en zussen, zal je kind jouw mening waarschijnlijk in overweging nemen en er veel waarde aan hechten. Ja, jouw mening is belangrijk en zal waarschijnlijk invloed hebben op de manier waarop je kind tegen seks aankijkt.

Dit hoort allemaal bij het ouderschap – en met grote macht komt grote verantwoordelijkheid.