Maar veel mensen hebben nog steeds misvattingen als het gaat over HIV, en dit leidt tot verwarring, angst en stigmatisering. En de onwetendheid die daarmee gepaard gaat heeft helaas grote gevolgen.

Daarom vinden wij het bij Ladykiller belangrijk de belangrijkste mythes en misvattingen over HIV de wereld uit de helpen.

In deze blog ontdek je alle essentiële informatie over HIV en AIDS die iedereen zou moeten weten.

1. Iedereen kan HIV krijgen

Een hardnekkige misvatting is dat alleen homoseksuele mannen HIV kunnen krijgen. Wel is het waar dat homoseksuele, biseksuele en andere mannen die seks hebben met mannen nog steeds het grootste risico lopen op besmetting met HIV. In 2020 waren deze gevallen goed voor meer dan 1 op de 5 nieuwe HIV-infecties – en dat is maar liefst 22%.

Drugsgebruikers die met HIV besmet raakten door het delen van naalden zijn goed voor 7% van de nieuwe HIV-infecties, terwijl transgenders goed zijn voor ongeveer 2%.

2. Ook vrouwen en baby's kunnen HIV krijgen

Ongeveer een kwart van de mensen met HIV in Nederland is een vrouw, en de meesten werden aan het virus blootgesteld via heteroseksuele seks.

Iemand die zwanger is en HIV/AIDS heeft, kan HIV doorgeven aan zijn of haar ongeboren kind. Ook kan het virus worden overgedragen tijdens de bevalling en bij het geven van borstvoeding. 

3. Het aantal HIV-gevallen is in sommige delen van de wereld astronomisch hoog

Sinds 1981 hebben wereldwijd meer dan 84 miljoen mensen HIV opgelopen en zijn ongeveer 40 miljoen mensen aan AIDS overleden, waaronder meer dan 700.000 alleen al in Nederland.

In sommige landen is HIV alomtegenwoordig. In alle Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara bedraagt de prevalentie van HIV onder de bevolking momenteel meer dan 30%.

Volgens recente studies hebben naar schatting 1,2 miljoen mensen in Nederland HIV. Maar het aantal nieuwe infecties en diagnoses daalt, en dat is waarschijnlijk te danken aan de groei van preventiemaatregelen.

Toch is de vooruitgang ongelijk. Bij bepaalde groepen, zoals Latijns-Amerikaanse homo- en biseksuele mannen, stijgt het aantal infecties en diagnoses nog steeds heel snel.

4. Je kan HIV hebben zonder het zelf te weten

Naar schatting weet 1 op de 8 mensen met HIV niet dat ze het hebben.

In de eerste 2 tot 4 weken van een HIV-infectie kan iemand griepachtige symptomen ervaren zoals vermoeidheid, koorts, hoofdpijn, keelpijn en spier- en gewrichtspijn. Andere HIV-symptomen zijn pijnlijke, gezwollen lymfeklieren en huiduitslag met kleine bultjes.

Maar in sommige gevallen ervaren mensen helemaal geen symptomen tijdens deze vroege (acute) fase van de infectie, en zo kunnen zij het virus verspreiden zonder het te beseffen.

De enige manier om zeker te weten of jij of je partner HIV-positief is, is door je te laten testen.

5. Je kan geen HIV krijgen van een insectenbeet of een toiletbril

Er bestaan nog steeds ontelbare mythes over hoe je HIV kan oplopen.

Echter kan je geen HIV krijgen van insectenbeten of steken, knuffelen, handen schudden of het delen van toiletten of borden. Je kunt geen HIV krijgen van een kus met gesloten mond of contact met het zweet of de tranen van een besmette persoon, noch kun je het krijgen door simpelweg te werken of om te gaan met iemand die HIV-positief is of AIDS heeft.

Ook is HIV-overdracht van de ene vrouw op de andere vrouw via seksueel contact erg zeldzaam.

6. Je kan HIV-overdracht op verschillende manieren voorkomen

Omdat HIV wordt overgedragen door de uitwisseling van lichaamsvloeistoffen zoals sperma (inclusief voorvocht), rectaal vocht, vaginaal vocht en bloed, is veilig vrijen de beste manier om een besmetting te voorkomen. 

Het gebruik van condooms is een effectieve manier om HIV te voorkomen. Daarnaast is het ook de enige manier die we hebben om seksueel overdraagbare aandoeningen te voorkomen.

7. Er zijn medicijnen die je kunnen beschermen nadat je aan HIV bent blootgesteld 

PEP (post-exposure prophylaxis) is een medicijn om HIV te voorkomen nadat je er mogelijk aan blootgesteld bent. Het is altijd raadzaam om je arts of zorgverlener e waarschuwen en binnen 72 uur met PEP te beginnen. Hoe eerder je begint, hoe beter.

PEP is echter niet bedoeld om andere HIV-preventiemethoden te vervangen. 

8. Met de juiste medicijnen kan je HIV bijna niet meer detecteren

Vóór 1996 was HIV in principe een doodvonnis. Maar in de loop van de volgende twee decennia werd een levensreddende reeks geneesmiddelen, antiretrovirale therapie (ART) genoemd, in gebruik genomen.

ART is een combinatie van HIV-medicijnen die dagelijks dient te worden ingenomen. Deze behandeling helpt voorkomen dat het virus zich vermeerdert, waardoor de virale belasting (de hoeveelheid HIV in het lichaam) afneemt. Dit geeft het immuunsysteem een kans om te herstellen, zodat het sterk genoeg is om infecties en bepaalde HIV-gerelateerde kankers te bestrijden.

De primaire doelstelling van deze medicijnen is het verminderen van iemands virale belasting totdat deze ondetecteerbaar is in het bloed.

Dus voor iedereen waarvan bekend is dat hij HIV heeft en zijn medicijnen neemt zoals voorgeschreven en zijn HIV-virusbelasting ondetecteerbaar is, is het risico op overdracht van het virus onbestaande.

9. Met een thuistest kan je je testen op HIV

Artsen bevelen aan dat iedereen tussen de 13 en 64 jaar minstens één keer een HIV-test ondergaat, en dat je je zelfs elke 6 maanden laat testen als je meerdere seksuele partners hebt, onbeschermde seks hebt of naalden gebruikt om drugs te injecteren.

Er bestaan tal van HIV-test voor thuis die je online of in een drogisterij kan kopen. Bij veel van deze tests moet je in je vinger prikken met een naald, een paar druppels bloed op een vloeiblaadje laten vallen en het monster naar een lab sturen.

Daarnaast kan je ook gewoon naar je huisarts gaan voor een gewone bloedtest. Ook zijn er tal van seksuele gezondheidsklinieken voor waar je (meestal gratis) een bloed- of speekseltest kan laten uitvoeren. Deze centra bieden meestal ook vertrouwelijk advies op locatie.