Ik knikte, maar ik was het er eigenlijk helemaal niet mee eens. Ik had mijn eigen onderzoek gedaan. Condooms kunnen zeer effectief zijn. Hoewel het percentage mislukkingen bij “normaal gebruik” dat vaak aan condooms wordt gekoppeld 18% is, is het percentage mislukkingen bij correct gebruik en bij elke keer dat je seks hebt ongeveer 2%. (Het mislukkingspercentage van orale anticonceptiemiddelen ligt ergens tussen 0,5 en 1%, als ze consequent en precies volgens de aanwijzingen worden gebruikt).

Helaas is een van de grootste bezwaren tegen condooms dat veel mensen ze niet gebruiken, althans niet altijd. Volgens een onderzoek onder 10.000 klanten, uitgevoerd door seks speeltjesfabrikant LELO, gebruikt 71% van de mensen niet graag condooms. En laten we eerlijk zijn: Een condoom omdoen voelt een beetje alsof je je penis aan het versmachten bent. Je houdt er misschien niet van, maar je doet het omdat het goed voor je is. Combineer dit met de verkeerde informatie over condooms en je zorgt ervoor dat condooms een heel verkeerde reputatie krijgen.

Laten we eens kijken naar de redenen waarom condooms een slechte naam hebben gekregen en waarom ze dat eigenlijk niet verdienen.

1. Verspreiding van misinformatie

Condooms zijn een van de enige vormen van anticonceptie die zowel tegen zwangerschap als tegen soa's beschermen. Ondanks dit duidelijke voordeel voor de seksuele gezondheid bleek uit een nationaal onderzoek van de Kaiser Family Foundation uit 2003 dat veel jongeren verkeerd geïnformeerd zijn over de gezondheidsrisico's van onbeschermde seks, een verkeerd beeld hebben van soa's en hiv, en onvolledige informatie hebben over veilig vrijen.

En hoewel de grootste groep condoomgebruikers meestal jonge volwassenen zijn, blijkt uit onderzoek dat deze groep het meest bezorgd is over het voorkomen van zwangerschap. Dus wanneer ze andere vormen van geboortebeperking gebruiken, zoals de pil, belanden die overgebleven condooms gewoon in de vuilnisbak, waardoor ze een groot risico lopen om een soa op te lopen.

Condooms bieden geen perfecte bescherming tegen soa's, in het bijzonder die welke worden verspreid door huid-op-huidcontact, zoals herpes, HPV en syfilis. Maar naast onthouding of een monogame relatie met een niet-geïnfecteerde partner, zijn condooms je beste keuze en verminderen ze het risico op soa-overdracht tussen partners aanzienlijk. Natuurlijk moeten condooms “consequent en correct” worden gebruikt om er ten volle van te profiteren, en dat brengt me naadloos bij het volgende punt.

2. Verkeerd condoomgebruik

Veel mensen weten niet hoe ze een condoom moeten gebruiken.

Als je op school niet hebt gezien hoe je leraar tijdens de seksuele voorlichting een condoom op een banaan aanbracht, luister dan goed. Condooms zijn niet moeilijk te gebruiken, maar er is een goede en een verkeerde manier. En blijkbaar zijn veel mensen niet op de hoogte van de juiste manier. Dit is echt belangrijk, want terwijl perfect condoomgebruik een succespercentage van 98% heeft, verhoogt onjuist gebruik het risico op scheuren op afglijden van het condoom.

Volgens een studie die in 2012 verscheen in het tijdschrift Sexual Health, maken mensen de volgende fouten bij het gebruik van condooms:

• Het condoom te laat omdoen
• Het condoom te vroeg afdoen
• Het condoom afrollen voor het omdoen
• Geen ruimte laten aan het uiteinde van het condoom
• Het condoom binnenstebuiten omdoen
• Het condoom niet volledig afrollen
• Niet controleren op schade
• Geen glijmiddel gebruiken
• Het verkeerde soort glijmiddel gebruiken
• Het condoom opnieuw gebruiken
• Het condoom verkeerd bewaren

Het is duidelijk dat mensen moeten leren hoe ze een condoom moeten gebruiken en dragen. Als condooms altijd correct gebruikt zouden worden, zouden ze een veel effectievere vorm van anticonceptie en soa preventie zijn. Met andere woorden, condooms zouden veel betrouwbaarder moeten zijn dan ze zijn, omdat de overgrote meerderheid van condoomfouten het gevolg zijn van verkeerde voorlichting en menselijke fouten.

3. Verminderd gevoel

Slechts ongeveer 10% van de mannen in Nederland en 5% van de mannen wereldwijd gebruiken condooms als anticonceptiemiddel. Zoals ik in de inleiding al zei, blijkt uit onderzoek van LELO dat 71% van de mensen niet graag condooms gebruikt. Daar zijn allerlei redenen voor. Het feit dat ze relatief afwezig zijn in pornografie, en zelfs in mainstream films, is waarschijnlijk een factor. Maar de meeste mensen melden gewoon dat ze het niet prettig vinden tijdens het gebruik van condooms. Uit onderzoek is gebleken dat zowel mannen als vrouwen het gevoel van condooms niet prettig vinden. Een ander onderzoek meldde dat de meest positieve aanbeveling die mensen konden geven voor het condoom was dat ze het “niet erg vonden” er een te gebruiken. Veel anderen zeiden echter dat ze een hekel hadden aan de geur, de smaak, het gevoel en het ongemak van het gebruik van een condoom.

Oké, condooms zijn geen perfecte vorm van anticonceptie. Geen enkele methode is dat. Maar ze zijn goedkoop en gemakkelijk te vinden, dus je kunt net zo goed alle merken uitproberen om er zeker van te zijn dat je de beste voor jou en je partner vindt. Er zijn aanwijzingen dat de pasvorm hier ook een rol speelt.

4. Slecht ontwerp en pasvorm

Een verbazingwekkend artikel dat vorig jaar in Slate verscheen, onderzocht waarom innovatie bij condooms uitblijft. Het is het resultaat van een fascinerende reeks redenen, waarvan er geen enkele echt goed is. En het feit is dat als iemand een condoom kan maken dat mensen prettig vinden, dus een condoom dat ze daadwerkelijk willen gebruiken, het condoomgebruik zou kunnen verhogen. En dat zou natuurlijk een heel goede zaak zijn om ongewenste zwangerschappen te voorkomen en de overdracht van soa's te verminderen.

In 2013 daagde de Bill and Melinda Gates Foundation ontwerpers uit om het condoom van de toekomst te ontwerpen. De winnaar zou 100.000 dollar aan startkapitaal ontvangen, plus maximaal 1 miljoen dollar voor de verdere financiering van hun projecten. Helaas wachten we nog steeds tot een van die ontwerpen op de markt komt. Het blijkt dat het een moeizaam proces is om een nieuw, niet-latex en gebruiksvriendelijk condoom uit te vinden.